یکی از شاگردان خدامراد جوانی مستعد ولی شیطان و بی پروا به نام “پرنده تنها ” بود که برای یادگیری مهارت های رزمی به مدرسه شیوانا آمده بود و در زمانی بسیار اندک جزو استادان ممتاز هنرهای رزمی مدرسه درآمده بود
روزی سیرکی نمایشی وارد دهکده شد که در آن چندین پسر و دختر جوان کولی مشغول هنرنمایی بودند. “پرنده تنها” جذب نمایش ها و آرایش رنگ و وارنگ کولی ها شد و مخفیانه به محل اردوی سیرک رفت و به بهانه ای خود را به مدیر سیرک نشان داد تا برای او جایی در سیرک دست و پا کند
مدیر سیرک گفت که:” فردا در مقابل جمعیت دهکده هنر و توان رزمی خود را به نمایش بگذار. اگر مردم پسندیدند می توانی با کولی ها همراه شوی و در سیرک کار کنی
وقتی خبر به شیوانا رسید. بسیار غمگین شد. کولی های سیرک از لحاظ اخلاقی شهرت خوبی نداشتند و شیوانا خوب می دانست که دیر یازود شاگرد باهوشش یعنی “پرنده تنها” از سیرک سرخورده خواهد شد و به شکلی بدنام و بی اعتبار رانده و آواره خواهد شد
به همین خاطر چند نفر از شاگردان ورزیده خود خواست لباس مبدل بپوشند و با سر صورت پوشیده موقع هنر نمایی “پرنده تنها” به سراو بریزند و حساب کتکش بزنند. طوری که دیگر نتواند جلوی مردم دهکده و کولی ها سر بلند کند.
روز بعد وقتی صاحب سیرک اعلام کرد که یکی از رزمی کاران ورزیده کشور می خواهد هنر نمایی کند ناگهان از لابلای جمعیت چند نفر سفید پوش با سروصورت نقاب زده وسط صحنه ریختند و او را مقابل جمعیت به خاک انداختند و حسابی کتک زدند
طبیعی است که “پرنده تنها” دیگر نتوانست وارد سیرک شود و به همین خاطر رنجور و نالان به مدرسه آمد و تحت درمان قرار گرفت
همان شب شیوانا به عیادت “پرنده تنها” رفت. او غمگین و افسرده گفت: “استاد باورتان نمی شود. چندین نفر رزمی کار حرفه ای در سطح شاگردان مدرسه ، بر سرم ریختند و ناغافل چنان مرا زمین زدند که نفهمیدم از کجا خوردم. با این اتفاقی که افتاد فکر کنم دیگر حسابی نزد مردم خراب شدم و زندگی ام به باد رفت. ای کاش می دانستم آن نقاب پوش ها چرا می خواستند زندگی و آینده مرا خراب کنند؟
شیوانا آهی کشید و گفت:”شاید برعکس آنها فرشته هایی بودند که نگذاشتند تو خراب شوی و خودت و آینده ات را تباه کنی. همیشه آرزو کن قبل از اینکه خراب شوی ، فرشته هایی نقاب پوش ظاهر شوند و تو را بر زمین افکنند. فقط انسان های خوب چنین فرشتگانی دارند. انسان های بد را هیچ فرشته ای همراهی نمی کند  و به حال خود رها می شوند تا خودشان خود را به تباهی بکشانند. از اینکه هنوز فرشتگانی هستند نگرانت باشند خدا را سپاس گوی
می گویند سال ها بعد “پرنده تنها” به یکی از بزرگترین استادان معرفت عصر خود تبدیل شد و هر وقت کسی می خواست خطایی انجام دهد قصه استادش را می گفت که فرشتگان سفید پوش نقابدار برایش فرستاد تا او را نجات دهند

جوانی نزد شیوانا آمد و از شوهر خواهرش گله کرد. اوگفت: “پدرومادرم فقط من و خواهرم را دارند. خواهرم چندین سال است ازدواج کرده و همسری مسن و جاافتاده و سرد و گرم روزگار چشیده دارد. او می خواهد ثروت پدر و مادرم را به نفع خود بالا بکشد و به همین خاطر چون مرا مزاحم خود می بیند به شکل های مختلف مرا عصبی می کند و وقتی از کوره در می روم واکنش های غیر عادی مرا زیر ذره بین قرار می دهد و می گوید که خانواده باید مرا از خود طرد کنند. البته این اتفاق نمی افتد و هم پدر و مادر و هم خواهرم و همینطور بقیه اعضای فامیل اجازه نمی دهند من از آنها دور شوم. اما این آقا دست بردار نیست و هر وقت سروکله اش در خانه ما پیدا می شود به شکلی با رفتاری سعی می کند مرا عصبی کندو وادار به داد وفریاد نماید. احساس می کنم بازیچه او شده ام و او هرجا که می خواهد مرا با خود می کشد. بگو چه کنم ؟
شیوانا تبسمی کرد و گفت:” خوب عصبانی مشو
پسر جوان لبخندی زد و گفت:” هرکسی یک رگ عصبانیت دارد و او می داند چگونه آن رگ مرا ضربه بزند. وگرنه در حالت عادی همه مرا شخصی شوخ و بذله گو می دانند
شیوانا کمی فکر کرد و گفت:”آیا ازدواج کرده ای؟
پسرجوان سری تکان داد وگفت:” بله! و اتفاقا او با این رفتار توهین آمیزی که جلوی جمع با من انجام می دهد مرا در مقابل همسر و خانواده همسرم هم خرد کرده است و از ارزش انداخته است
شیوانا پرسید:” آیا تا به حال تصمیم گرفته ای کدورت های گذشته را کنار بگذارید و با هم آشتی کنید!؟
پسرجوان گفت:” البته اما او حساب شده این رفتار را انجام می دهد و قسم خورده است که هرگز با من خوش خلق نمی شود. به عبارتی با این رفتار از بقیه هم زهر چشم گرفته است که با او شاخ به شاخ نشوند وگرنه ازدستش می دهند
شیوانا در حالی که نمی توانست لبخندش را پنهان کند گفت:”خوب همین نقطه ضعف اوست. اگر به سمت او دست دوستی دراز کنی او دست تو را طبق قوانین و قواعد ذهنی خودش نمی گیرد. تو اینکار را انجام بده و اتفاقا جلوی جمع هم انجام بده و آنقدر طولش بده که همه ببینند! یعنی هر وقت در کوچه و بازار و جلوی خیابان با او روبرو شدی فورا دست دوستی ات را دراز کن و بگذار او دست تو را نگیرد. دیری نمی گذرد که با همه جاافتادگی و تجربه و هیبتی که برای خود دست و پا کرده ، به خاطر این ضعف از چشم مردم می افتد و همه حق رابه تو می دهند و دیگر حنای او بین بقیه رنگی نخواهد داشت
پسرجوان با حیرت پرسید:” یعنی می گوئید من خودم را خوار و ذلیل کنم و به سمت او دست دوستی دراز کنم با وجودی که می دانم او دست مرا پس خواهد زد!؟ اینکه باعث می شود پیش همسر و خواهر و فامیل و پدر و مادر خرد و ذلیل شوم!؟در واقع او از اینکه دست مرا جواب نمی دهد سرشار از غرور و شادی خواهد شد؟! این دیگر چه جور نصیحتی است؟
شیوانا شانه هایش را بالا انداخت و گفت:” همین که گفتم! غرور نقطه ضعف انسان های مغرور است و تواضع برگ برنده انسان های فروتن و قدرتمند. تو از برگ برنده ات استفاده کن و بگذار او توسط خودش از نقطه ضعفش ضربه بخورد
پسرک چیزی نگفت. سر به زیرانداخت و رفت
چندهفته گذشت و شیوانا پسرک را در بازاردهکده دید. از او راجع به شوهرخواهرش پرسید. پسرک شاد و خندان گفت:”با همسر و پدر ومادر هماهنگ کردم و در جلوی جمع دست آشتی به سمتش دراز کردم. دقایقی طولانی دستم به سوی او دراز بود و او همچون کودکان خود را لوس می کرد و دستم را پس می زد. نتیجه این شد که بعد از آن روز من ناگهان نزد فامیل ارج و قرب و حرمت زیادی پیدا کردم و همین حرمت باعث شد او دیگر با من کاری نداشته باشد. اکنون دیگر با هم خیلی خوب و مهربان و صمیمی شده ایم. چون خوب می داند هر وقت دعوایی سربگیرد من فورا مقابل جمع دستم را به سویش دراز می کنم تا غائله ختم به خیر شود.من با یک دست آشتی دراز کردن از او که چندین سال از من بزرگتر است پخته تر و عاقلتر به نظر می رسم و او این را به خوبی در چشمان بقیه خوانده است.برای همین دیگر به من کاری ندارد. همه چیز به یکباره با یک دست دادن و جواب نگرفتن حل شد!؟به همین سادگی

روزی شیوانا تابلویی بزرگ و سفید روی دیوار کلاس گذاشت و از شاگردان خواست تا بهترین جمله کوتاه که زندگی انسان را می تواند همیشه در مسیر درست قرار بدهد برای نوشتن روی این تابلو پیشنهاد کنند. شاگردان هفته ها فکر کردند و هرکدام جمله زیبایی را گفتند. اما شیوانا هیچکدام را نپسندید
روزی مردی ژنده پوش با چهره ای زخمی و خسته وارد دهکده شد. به خاطر سروصورت خاکی و به هم ریخته اش هیج کس در دهکده به او غذا و جا نداد و مرد زخمی پرسان پرسان خودش را به مدرسه شیوانا رساند و سراغ معلم مدرسه را گرفت. شاگردان او را نزد شیوانا بردند. یکی از شاگردان گفت:” استاد به گمان این مرد یک فراری است. حتما خطایی انجام داده است و به همین خاطر شهر به شهر و ده به ده می گریزد و اکنون که به نزد ما آمده شاید سربازان امپراتور دنبالش باشند و اگر او را اینجا پیدا کنند حتما برای ما صورت خوشی نخواهد داشت
شاگرد دیگر گفت:” سرو صورت زخمی او نشان می دهد که اهل جنگ و درگیری است. لابد یکی از راهزنان است که با فریب به دهکده آمده تا چیزی برای سرقت پیدا کند
شاگرد بعدی گفت: ” به گمانم او بیماری خطرناکی دارد که هیچ کس جرات نکرده به او کمک کند. شاید دیر یازود بیماری او به بقیه افراد مدرسه سرایت کند و ما نیز چون او مریض شویم
اما شیوانا وقتی مرد غریب را در آن ریخت و قیافه دید بی اعتنا به حرف های شاگردان ، بلافاصله از آنها خواست تا به تازه وارد آب و غذا و محلی برای اسکان دهند و امکان نظافت را برایش فراهم کنند ولباسی مناسب بر تنش بپوشانند و بگذارند خوب استراحت کند
آن مرد چند هفته در مدرسه ساکن بود و شیوانا او را کاملا راحت گذاشته بود.یک روز مرد غریب وتازه وارد که حسابی استراحت کرده بود با سرووضع مرتب وارد کلاس شیوانا شد و گوشه ای نشست و به حرف های او گوش داد. شیوانا در پایان کلاس از مرد خواست تا اگر دلش می خواهد از خودش برای بقیه چیزی تعریف کند. مرد گفت که تاجری بسیار ثروتمند در شهری بسیار دور است که برای ملاقات با دوست خود چندین هفته سفر کرده و در نزدیکی دهکده شیوانا از اسب به داخل رودخانه افتاده و به زحمت خودش را به ساحل کشانده و زخمی و خسته موفق شده تا خودش را به مدرسه شیوانا برساند. او گفت که خانواده اش را از وضعیت خود مطلع ساخته و به زودی سواران و خدمه اش به دهکده می رسند تا او را به دیارش بازگردانند. مرد غریب گفت که اکنون از لطف و مهربانی اعضای مدرسه بسیار سپاسگذار است و به پاس نجات او از آن وضع قصد دارد تا مبلغی زیاد را به عنوان مساعدت به مدرسه کمک کند تا وضع مدرسه و دهکده بهتر شود. همه شاگردان یکصدا فریاد شادی کشیدند و از اینکه فرد سخاوتمندی قبول کرده است در کار های انسان دوستانه مدرسه مشارکت مالی کند بسیار خوشحال شدند
وقتی کلاس درس تمام شد ، مرد تازه وارد به تابلوی سفید روی دیوار اشاره کردو گفت به نظر من می توانید با نوشتن یک جمله روی این تابلو آن را بسیار زیبا و معنا دار کنید طوری که هر انسانی با اندیشیدن در مورد این جمله بلافاصله در مسیر درست قرار گیرد
شاگردان هاج و واج به سخنان مرد تازه وارد گوش کردند و از او خواستند تا اگر جمله ای به نظرش می رسد بگوید که آنها هفته هاست منتظر چنین جمله ای هستند! تازه وارد گفت:” من پیشنهاد می کنم روی تابلو بنویسید که : گاهی اوقات نگاهت را نگاه کن. چرا که ما آدم ها معمولات فقط به اتفاقات اطراف خودمان نگاه می کنیم و با قالب های ذهنی خودمان نگاهمان را روی چیزهایی متمرکز می کنیم که ممکن است درست ومناسب نباشند. اما اگر انسان یاد بگیرد که هرازچندگاهی نیم نگاهی به نگاه خودش بیاندازد و بی پروا چشمانش را به هر چیزی خیره نکند ، آنگاه از روی کنترل مسیر نگاه می توان از خیلی قضاوت های عجولانه و نادرست در مورد اشخاص دوری جست و صاحب نگاهی پاک و پسندیده شد
شیوانا بلافاصله این جمله تازه وارد را پسندید و گفت که روی تابلو بنویسند:” گاهی نگاهت را نگاه کن

آسیابان دهکده شیوانا خسته و درمانده نزد شیوانا آمد و از او در مورد مشکلی که برایش پیش آمده کمک خواست. شیوانا از او توضیح خواست و آسیابان گفت: ” آسیاب بزرگ دهکده متعلق به من است. برای آرد کردن غلات و دانه های غذایی مردم دهکده و روستاهای اطراف من نیاز به حداقل ده کارگر دارم. البته کارگرانی که نیازمند کار هستند در این منطقه کم نیستند. اما من هر کارگری که استخدام می کنم بعد از یکماه متوجه می شوم که آنها یکی یکی مرا ترک می کنند و به سراغ کار کم درآمدتری می روند. به زبان ساده تر این کارگران حاضرند در جایی دیگر کارسخت تری انجام دهند و حقوق کمتری بگیرند اما در آسیاب من کار نکنند!؟ حال دست تنها مانده ام و نمی دانم چه کنم! مرا راهنمایی کنید
شیوانا تعدادی داوطلب از شاگردان مدرسه انتخاب کرد و به آسیابان گفت از فردا صبح من و این شاگردان به عنوان کارگر به مدت یک ماه در آسیاب تو کار می کنیم و آخر هر روز هم حقوق خود را از تو می گیریم. اینطوری در عمل می فهمیم که مشکل تو کجاست
روز بعد شیوانا و شاگردان داوطلب در آسیاب شروع به کار کردند. ظهر که شد آسیابان با ظرف های پر از غذا نزد آنان آمد و در حالی که آنها مشغول تناول غذا بودند به آنها گفت:” اکنون که برایتان غذا آوردم انتظار دارم که درست کارکنید و به خاطر داشته باشید که اگر من نباشم این ظرف غذا هم امروز گیرتان نمی آمد. همینطور به یاد داشته باشید که کارگر برای کار در آسیاب زیاد است و اگر یکی از شما کم کاری کند و یا از زیر کار دربرود بلافاصله عذرش را خواهم خواست و به جای او کسی دیگر را استخدام خواهم کرد
غروب آن روز وقتی شاگردان مدرسه می خواستند مزد خود را بگیرند دوباره آسیابان هنگام پرداخت اجرت شروع به سخنرانی کرد و گفت:” یادتان باشد که فردا ممکن است این پول گیرتان نیاید. پس امروزتان را شکرگذار باشید و فردا با جدیت و تلاش بیشتری کار کنید تا مبادا این شغل خوب را از دست بدهید
شیوانا وقتی این رفتار مرد آسیابان را دید خطاب به او گفت:” دیگر نیازی نیست من و شاگردانم یک ماه وقتمان را اینجا تلف کنیم تا دلیل بی کارگر بودن تو را کشف کنیم. مقصر اصلی اینکه کسی برای کار در آسیاب تو رغبتی ندارد خودتو هستی! تو با ناامن سازی شغل کارگری و تهدید جایگزینی و تاکید پیوسته بر ناپایدار بودن شغل باعث می شوی که کارگری که برای تو کار می کند از فردای خودش مطمئن نباشد و همیشه به صورت درختی بی ریشه باشد که با اولین سیل به هر جا صلاح و آرامشش در آن باشد نقل مکان کند. تو با تهدید شغل کارگران آنها را نسبت به آینده کاری خودشان نامطمئن و مردد می سازی و طبیعی است که کارگرها برای شغلی مطمئن تر و پایدارتر به سراغ کاری کم درآمد تر اما با ثبات تر بروند. درخت ها را از ریشه در می آوری و بعد گله و شکایت می کنی که چرا با اولین سیل همه درخت ها روی آب شناور شدند و رفتند! مقصر خودت هستی و از بقیه برای کمک به تو کاری ساخته نیست

شیوانا خبردار شد که یکی از شاگردان مدرسه هر روز وقتی فرصت استراحت و تفریح فراهم می شود ، بقیه شاگردان را گرد خود جمع می کند و در مورد خبرهایی که در دهکده و همینطور مناطق دور و نزدیک شنیده برای آنها ماجرا تعریف می کند. اما با این تفاوت که همه قصه ها و حکایت ها و ماجراهایی که نقل می کند مربوط به حوادث زشت و قتل و سرقت و انسان آزاری و بقیه رفتارهای ناپسند انسان های ناهنجار است
شیوانا روزی آن شاگرد خوش سخن را در مقابل بقیه اعضای مدرسه احضار کرد و با صدای بلند از او خواست تا دیگر از این داستان های منفی و اتفاقات ناپسند بیرون مدرسه برای شاگردان چیزی نقل نکند
آن شاگرد با اعتراض گفت :” اما استاد این ها واقعیت جامعه بیرون مدرسه است و افراد مدرسه حق دارند با این واقعیات آشنا شوند
شیوانا پاسخ داد:” اما مساله اینجاست که بیرون مدرسه اتفاقات مثبت و دوست داشتنی مثل محبت انسان ها به همدیگر و از خود گذشتگی اهالی برای کمک به یکدیگر و هزاران اتفاق امید بخش دیگر هم رخ می دهد. اما تو عمدا اتفاقات آزاردهنده و ناخوشایند را از دل این هزاران اتفاق خوب بیرون می کشی و فقط آنها را نقل می کنی. از سوی دیگر به طور مستمر و دائم مشغول پرکردن ذهن شاگردان با این داستان هایت هستی . نتیجه این قصه گفتن ها از آدم های بد و رفتارهای زشت این است که تو کم کم کاری می کنی که برای شاگردان مدرسه قباحت و زشتی کارهای ناپسند کمتر به چشم آید و آنها باورشان شود که باید با سیاهی ذغال بسازند و آن را به هر قیمتی که هست بپذیرند و با آن کنار بیایند. چون این عادی سازی کارهای ناپسند در نظر شاگردان مدرسه حد پایانی ندارد و هر روز تو با قصه های ناخوشایند بیشتری به آن بال و پر می دهی ، کم کم به صورت یک امر جاافتاده در می آید و زشتی ها و پلیدی ها دیگر آنقدر ناپسند به نظر نمی رسند. در حالی که ما در اینجا جمع شده ایم تا زیبایی خوبی ها و پاکی ها را باور کنیم و به دیگران معرفی نمائیم

مردی پولدار که هفت پسر داشت از راه دور وارد دهکده شیوانا شدند و برای همصحبتی و مشاوره با شیوانا تصمیم گرفت چند روزی موقتا با پسرانش در مدرسه شیوانا اقامت کنند و بعد از استراحت به راه خود ادامه دهند
روز بعد مرد ثروتمند به همراه هفت پسرش در کلاس درس شیوانا شرکت کردند. درس که تمام شد. مرد ثروتمند رو به پسرانش کرد و به آنها گفت:” اگر هر کدام از شما بخواهد می تواند چند سالی را در مدرسه شیوانا ساکن شود ومهارتی بیاموزد و در عین حال درس های معرفت را هم درک کند.من قول می دهم همان ثروتی که به بقیه می دهم برای او هم کنار بگذارم و در نتیجه او از بابت ثروت و دارایی نباید نگران باشد
اما هر هفت پسر یکصدا به مخالفت پرداختند و گفتند که وقتی پدری پولدار چون او دارند که سهم الارث هر کدام از پسرها برای گذران زندگی شان تا آخر عمر کفایت می کند دیگر چه نیازی به کسب مهارت و زحمت کشیدن است
مرد ثروتمند چون نتوانست حریف پسرانش شود و پاسخ مناسبی برای آنها پیدا کند رو به شیوانا کرد و از او خواست تا جوابی مناسب به فرزندانش  دهد. شیوانا سری تکان داد و گفت:” حق با شماست! شما هر کدام به خاطر اموال و دارایی که از پدر به ارث خواهید برد می توانید سال های سال مثل توانگران زندگی کنید و اصلا هم نگران کسب مهارت و امرار معاش از راه مهارت و فنی که می آموزید نباشید. حتی می توانید ازدواج کنید و یک چنین زندگی را برای فرزندان خود هم فراهم کنید. اما شما در طول همه این سالهایی که به یمن ثروت پدر مشغول استراحت و خواب و تفریح خواهید بود چیز بسیار با ارزشی را از دست می دهید که سال ها بعد وقتی کمی جاافتاده تر شدید کمبود این چیز ارزشمند را در وجود خودتان به هیچ قیمتی نمی توانید جبران کنید! آیا می دانید آن چیز چیست؟
هر هفت پسر به همراه پدرشان سرخود را به علامت ندانستن تکان دادند و  شیوانا ادامه داد:” آن چیزی که از دست می دهید جربزه و جرات کار کردن است. شما به مرور فرصت دست به کار شدن ، بادنیا کلنجار رفتن ، با مشکلات کنار آمدن و قدرتمند و پوست کلفت شدن را از دست می دهید. به مرور که ایام می گذرد زن و فرزند و بچه های شما در قامت و هیکل شما این کمبود یعنی بی جربزه بودن و بی فایده بودن را حس می کنند و آن موقع است که حاضرید هر چه دارید بدهید اما کمی از تجربه و اعتماد به نفس واقتدار انسان های ماهر و کاربلد را بدست آورید.به خاطر داشته باشید که همه چیز ثروت نیست. و اگر یکی از شما تصمیم بگیرد که در مدرسه بماند باید بداند که اینجا پدرها و جایگاه های پدرانشان فراموش می شوند و همه باید یک فرم لباس بپوشند و مانند دیگران کار کنند تا بتوانند در مدرسه بمانند
روز بعد آن هفت پسر به حالت قهر مدرسه را ترک کردند و به دیار خود رفتند و در عوض مرد ثروتمند خودش در مدرسه شیوانا ماند تا شاگردی کند. مرد ثروتمند به شیوانا گفت:” احساس می کنم لازم است خودم مهارتی را بیاموزم و به صورت عملی این کمبود ابدی زندگی ام را برطرف کنم. شاید بتوانم آن اعتماد و اقتداری که همیشه آرزویش را داشتم و در ثروت نیافتم در مدرسه و با کار و تلاش پیدا کنم
سال ها بعد مرد ثروتمند بخش زیادی از ثروت خود را برای کمک به مردم فقیر مناطق اطراف خرج کرد و برای پسرانش فقط به آن اندازه ثروت گذاشت که بتوانند سرمایه اولیه مورد نیاز برای راه اندازی یک کار را در اختیار داشته باشند. او همیشه می گفت با اینکار بزرگترین خدمت رادر حق فرزندانش نموده است و نگذاشته تا آنها هنگام پیری و بزرگسالی پسرانشان به خاطر غرور و ثروت پدرشان را تنها بگذارند و بروند

آهنگر دهکده شتابان نزد شیوانا آمد و در حالی که بسیار سراسیمه بود و آرام و قرار نداشت ، بی مقدمه لب به سخن گشود و گفت:” به دادم برسید که وقتم بسیار اندک است و باید در کمتر از یک هفته بیش از یکصد شمشیر و سپر برای گارد امپراتور درست کنم. اما می دانم که وقتم کافی نخواهد بود و حتی اگر شب و روز هم بیدار بمانم ابزار و کوره  کشش ندارد. اگر این سفارش را به گارد تحویل ندهم جان و مالم را از دست می دهم. بگوئید چه کنم که هر لحظه وقت بگذرد به بدبختی نزدیکتر می شوم؟
شیوانا نفسی عمیق کشید و گفت: ” تنها کاری که باید انجام دهی این است که از همین جا به همراه چند تن از شاگردان مدرسه تا بالای رودخانه بدوی و بعد به محض اینکه به محل گود رود رسیدی داخل آب بپری و نیم ساعت دست و پا بزنی و شنا کنی و بعد دوباره لباس هایت را بپوشی و با شتاب اینجا بیایی و یک فنجان چای بخوری و روی تخت زیر درخت ساعتی بخوابی
آهنگر هاج و واج به شیوانا خیره شد و با حالتی حیرت زده گفت:” جدی که نمی گوئید؟
شیوانا نگاهش را به چشمان آهنگر دوخت و گفت:” کاملا جدی ام! بدو که به شاگردان من برسی
مرد آهنگر به ناچار قبول کرد و هر آنچه شیوانا گفته بود را انجام داد. سرانجام وقتی لیوان چای را نوشید از خستگی روی تخت زیر درخت به خواب رفت و چند ساعت استراحت کرد. از خواب که برخاست بسیار آرام و راحت بود. نزد شیوانا آمد و گفت:” نمی دانم چه شده ولی دیگر دلواپس نیستم. به گمانم باید با پولی که از گارد امپراتور گرفته ام چند کارگر و کارگاه را در دهکده های اطراف به کار بگیرم و همزمان سفارش ها را بین آنها تقسیم کنم. به جای اینکه خودم این همه شمشیر و سپر بسازم می توانم آنها را به بقیه بسپارم و پول را نیز بین آنها تقسیم کنم. به این ترتیب وقت کافی برای ساختن همه سفارشها در اختیار خواهم داشت و حتی کار به یک هفته هم نمی کشد! چرا این فکر زودتر به ذهنم نرسید؟
شیوانا دوباره نفسی عمیق کشید و گفت:” چون سوار اسب عجله شده بودی و این اسب چموش تو را به هر طرفی که دلش می خواست می برد! هر گاه در زندگی به بحرانی برخوردی بدان و آگاه باش که باید بلافاصله خود را از حالت عادی آرام تر و بی خیال تر سازی. فقط در آرامش است که ذهن وجسم و طبیعت به صورت یکپارچه و کامل برای مشکلات بهترین راه حل را پیدا می کنند. هر چه بحران بیشتر شود تو باید آرام تر شوی! این راز کامیابی در همه شرایط سخت است

شیوانا با تعدادی از شاگردانش وارد دهکده ای شدند. به خاطر تغییررنگ آب رودخانه و غرش زمین همه اهالی دهکده منتظر بودند تا زمین لرزه ای رخ دهد. اما تا آن زمان اتفاقی نیافتاده بود. شیوانا هنگام ورود به دهکده با مردی ثروتمند روبرو شد که در ساختمانی محکم و نوساز ساکن شده بود. دیوارهای خانه بسیار ضخیم بودند و در ساختمان آن به اندازه کافی از ساروج و سنگ استفاده شده بود. اما مرد ثروتمند به شدت از وقوع زلزله می ترسید و دائم خود را به اینطرف و آنطرف می زد و از ترس آرام وقرار نداشت. او شیوانا را از راه دور شناخت. به سرعت خود را به شیوانا رساند و از او پرسید:” استاد! به من بگو که آیا خانه ام به اندازه کافی برای من و فرزندانم امن هست؟
شیوانا نگاهی به ساختمان انداخت و گفت:” خانه به نظرمحکم و مقاوم می نماید. اما تو بهتر است خودت را آرام کنی وگرنه می ترسم به خاطر زلزله آسیب ببینی
مرد آشفته و هراسان پرسید:” چگونه آرام باشم؟ وقتی زمین لرزه ای که قدرتش را نمی دانم هر لحظه امکان دارد بیاید؟
شیوانا پاسخ داد:” آنچه می توانی انجام دهی انجام بده و بقیه اش را به خالق هستی بسپار
مرد ثروتمند با پوزخند گفت:” از کجا معلوم آنچه انجام می دهم کافی باشد!؟” و بعد آشفته و نگران به سمت خانه اش رفت
شیوانا به سمت دیگر دهکده رفت و آنجا مرد فقیری را دید که درون خانه ای سست بنیاد و ضعیف با زن وفرزندانش زنگی می کرد. مرد فقیر با لبخند شیوانا را به درون خانه دعوت کرد. شیوانا از او پرسید:” خبر داری که قرار است زلزله بیاید شما چرا اینقدر آرام هستید؟
مرد فقیر گفت:” گوشه ای از خانه ام که نزدیک در خروجی است رابا تنه درختان ستون های اضافی زده ام وکمی محکم تر کرده ام و شب با بچه ها آنجا می خوابیم. به نوبت هم کشیک می دهیم تا به محض اینکه زلزله بیاید همدیگر را بیدار کنیم و به فضای آزاد برویم. این همه کاری بود که از دستمان برمی آمد. بعد هم خودمان را به خدا سپرده ایم و از او خواسته ایم خودش مواظب ما باشد. دیگر دلیلی برای نگرانی نمی بینیم
شیوانا با خنده به شاگردان گفت:” امشب در حیاط منزل همین مرد فقیر استراحت می کنیم.حتما خدایی که مواظب آنهاست ، از ما هم حمایت می کند.”
نزدیک های صبح که همه خواب بودند. زلزله ای سنگین از راه رسید. بخش های ضعیف خانه مرد فقیر بلافاصله فروریخت. اما زن و بچه مرد فقیر به همراه خودش که زیر ستون خوابیده بودند جان سالم به در بردند و توانستند به فضای باز حیاط مدرسه فرار کنند
وقتی موج زلزله خوابید و اوضاع به حالت طبیعی برگشت. شیوانا متوجه شد که با وجود خرابی زیاد ، هیچکدام از ساکنین خانه مرد فقیر آسیب ندیده اند . و حتی مرغ و خروس ها و گوسفندهای او هم سالم مانده اند
صبح روز بعد به شیوانا خبردادند که مرد ثروتمندی که منزل محکمی داشت به محض وقوع زلزله به تنهایی از خانه بیرون دویده بود و زیر تپه ای سنگی پناه گرفته بود و ریزش سنگ ها از بالای تپه او را داخل گودالی محبوس کرده است و به کمک احتیاج دارد. شیوانا و بقیه شاگردان برای کمک به سمت خانه مرد ثروتمند رفتند و با کمال تعجب دیدند که خانه مرد ثروتمند کاملا سالم است و  تمام اهل منزل هم در داخل خانه سالم باقی مانده اند. ولی او خودش با دست خودش خویشتن را در گودالی زیر تپه سنگ مدفون کرده است. مردم ده با همکاری همدیگر مرد ثروتمند را از زیر سنگ ها زخمی و مجروح بیرون کشیدند. اووقتی چشمش به شیوانا افتاد با خنده گفت:” استاد! ظاهرا آنچه انجام داده بودم کافی بوده است. بی جهت تقدیر و سرنوشتم را به خالق هستی واگذار نکرده بودم. این را وقتی داخل گودال بودم فهمیدم. در داخل گودال زندگی ام را به او سپردم که شما مرا نجات دادید! به همین سادگی

زن سالمندی شوهرش را از دست داده بود. غم فوت شوهر و تغییر رفتار اطرافیان نسبت به زن باعث شده بود که او هم کم کم نسبت به زندگی میل و رغبتش را از دست بدهد و چشم به راه مرگ بماند. اما با وجودی که لب به غذا نمی زد و دائم در حال بیماری و آه و ناله بود اما فرشته مرگ به سراغش نمی آمد و او نفس می کشید. سرانجام طاقت زن طاق شد و از فرزندانش خواست تا او را نزد شیوانا ببرند و از او کمک بخواهد
شیوانا با تعجب به سروصورت زن خیره شد و از همراهانش پرسید:” آیا او در زمان حیات شوهرش هم اینقدر ژولیده و به هم ریخته بود؟
دختر زن گفت:” اصلا مادرم دائم به خودش می رسید و لباس های تمیز و نو می پوشید و موهایش را رنگ می کرد و سعی می کرد خودش را نسبت به سن و سالش جوانتر بنماید. اما بعد از فوت پدر او دیگر به سرووضع خود نرسید و خودش را به این روز انداخته است
شیوانا به زن نگاهی انداخت و به او گفت:” برای مردن شتاب مکن. اگر زنده ای برای این نیست که بمیری بلکه برای این است که زندگی کنی. مرده ها هم می میرند تا زندگی نکنند. برخیز و با کمک دخترانت سرووضع خودت را اصلاح کن . لباس های خوب بپوش و زندگی را از سر بگیر. وقت مردن ات که فرا برسد آن موقع دست از زندگی بکش. برخیز و برو
هفته بعد آن زن سالمند به همراهی فرزندانش دوباره نزد شیوانا آمدند . شیوانا این بار در چهره زن رنگ حیات و زندگی یافت و متوجه شد که بسیار سالم تر و سرحال تر از قبل است. همچنین لباس های زن تمیز و سروصورت و ظاهرش هم روبه راه تر از قبل بود. شیوانا از زن پرسید:” اکنون زندگی را چگونه می بینی؟
زن سالمند لبخندی زد و گفت: ” تازه متوجه می شوم که زنده هستم تا زندگی کنم و مرده ها می میرند تا زندگی نکنند. بنابراین تا زنده هستم باید مثل زنده ها رفتار کنم.به همین سادگی

پسر جوانی دختری را بسیار دوست می داشت. اما چون بیکار بود و هنر و مهارتی نداشت و نمی توانست زیر بار تعهد و ازدواج برود به شیوه های مختلف ناز می ریخت و با جملات تلخ و گزنده دخترجوان را می آزرد. روزی از خانواده دخترک بد می گفت و روزی دیگر او را متهم به خیانت و بی بندوباری می کرد. دخترجوان که دلباخته پسرک بود متوجه دلیل اصلی اکراه پسر یعنی ناتوانی اش درتشکیل و اداره زندگی مشترک نمی شد و ساده لوحانه حرف های او را باور می کرد و در فشار احساسی و عصبی شدیدی گرفتار شده بود
پدر دختر که از این وضع به شدت پریشان شده بود و از طرفی نگران سلامتی روانی دخترش بود نزد شیوانا آمد و از او کمک خواست. شیوانا دختر و پسر و خانواده آنها را احضار کرد و در مقابل تمام شاگردان مدرسه از پسر خواست تا دلیل حرف های گزنده و توهین هایی که به دختر و خانواده اش نسبت داده بود را توضیح دهد
پسرک که گمان نمی کرد روزی مقابل جمع مجبور به دفاع از حرف هایش شود شرمنده و خجل سرش را پائین انداخت و هیچ نگفت
شیوانا از پسرپرسید:” آیا واقعا به دخترجوان علاقه دارد؟
پسر با صدایی گرفته گفت:” بله ولی به دلیل بیکاری و ناتوانی مالی امکان کسب درآمد و زندگی مشترک را ندارد و به همین دلیل با گفتن جملات توهین آمیز و گزنده می خواسته تا دختر را نسبت به خود دلسرد کند
شیوانا گفت:” تو بهتر بود همین جملات را مستقیما به دختر و خانواده اش می گفتی.شاید در آن حالت نتیجه باز هم جدایی بود اما در مقابل همیشه از تو به عنوان یک انسان صادق و یکرنگ یاد می شد و چه بسا خانواده ها کمک می کردند و برای شما تدبیری می اندیشیدند. اما با این روش ناجوانمردانه ای که در پیش گرفتی و با خوب جلوه دادن و تحفه دانستن خودت و بدنام کردن دیگران ، نه تنها احساس پاک “دوست داشتن” را با خاطره ای تلخ آلوده کردی بلکه همزمان خودت را به صورت یک شخص غیر قابل اعتماد معرفی کردی. به هر حال از روی سرووضعی که داری و بر اساس تجربه ای که همه دارند بزرگترها خوب می دانند که دلیل این واکنش های فرعی و احساسی تو چیست و تو با این روشی که در پیش گرفتی همه را نسبت به خودت بی اعتماد ساختی و باعث شدی که هیچ کس برای کمک به تو پیشقدم نشود
آنگاه شیوانا رو به دختر جوان کرد و گفت:”این پسر باید دنبال کار برود و هنر زندگی مستقل را بیاموزد. حتی عشق و علاقه تو به او باعث نشد که تکانی بخورد و از لاک بی هنری خود بیرون بیاید و برعکس برای فرار از زحمت کسب درآمد و تشکیل زندگی، طاقچه بالا گذاشت و محبت تو را به بازی گرفت.هروقت در زندگی دیدی کسی به تو توهین می کند و تو خودت می دانی که لایق آن توهین نیستی. به جای ناراحت شدن به این فکر کن که چه کسی به این شخص اجازه داده تا روبروی تو بایستد و به تو توهین کند. آنگاه خواهی دید که چشمان غبار گرفته تو باعث شده تا این شخص بتواند خود را مهم شمرده و جرات روبروشدن با تو را پیدا کند. در این مواقع بهتر است دوباره در نگاهت تجدید نظر کنی.شاید وقت آن رسیده باشد که تو هم چشم هایت را بشوری و این پسر را آنگونه که هست ببینی! آنگاه خواهی دید که دیگر چیزی برای ناراحت شدن وجود ندارد

شیوانا در بازار دهکده ایستاده بود. آنسوتر یکی از شاگردانش را دید که مشغول صحبت با دوستانش است. در این هنگام پیرمردی که بار سنگینی داشت جلوی شاگرد شیوانا و دوستانش سکندری خورد و بر زمین افتاد. شاگردشیوانا و بقیه دوستانش برای اینکه مجبور نشوند به پیرمرد کمک کنند روی خود را به سمتی دیگر برگرداندند و از پیرمرد دور شدند . گویی اصلا متوجه افتادن پیرمرد نشدند. شیوانا بلادرنگ به سمت مرد افتاده رفت و به او کمک کرد تا گوشه ای بنشیند. سپس با همراهی مردم اطراف پیرمرد و بارش را به منزلش رساندند و چند ساعتی برای اینکار معطل شدند
غروب که شیوانا به مدرسه برگشت بی مقدمه همه شاگردان را به سالن کلاس فراخواند. وقتی همه شاگردان در کلاس حاضر شدند شیوانا گفت:” امروز می خواهم به شما درس بزرگی بدهم و آن این است که هرگز اجازه ندهید هیچ چیز شما را پیش خودتان خرد و ذلیل کند
شاگردان هاج و واج به شیوانا خیره شدند و بعد از مدتی سکوت از او پرسیدند:” چگونه یک انسان نزد خودش شرمنده و خجل و ذلیل می شود؟ به هر حال انسان نزدیکترین فرد به خودش است و تقریبا تنها موجودی است که با توجیه خودش را می بخشد
شیوانا سرش را به علامت تاسف تکان داد و گفت:” اصلا اینطور نیست. وقتی زمین خورده ای می بینیم و روی خود را به سویی دیگر می دوزیم تا از ما کمک خواسته نشود. وقتی دردمندی را می بینیم که درد و رنج طاقتش را بریده و خود را به بی خبری می زنیم تا مسئولیتی به گردنمان نیافتد. وقتی شخصی غریب و تنها می‏بینیم که نیازمند همراهی ماست و ما برای راحتی خود ، او را کمک نمی کنیم. و وقتی مجروحی را می بینیم و برای گریز از دردسرهای درمانش خودمان را به کوری می زنیم و راهمان را کج می کنیم. شاید با اینکار یعنی خود را به نفهمی زدن بتوانیم موقتا از زیر بار مسئولیت و زحمت ودردسر رهایی یابیم ، اما در همان لحظه خودمان را پیش خودمان خراب می کنیم و ارج و قرب و منزلتی که باید نزد خود داشته باشیم را ازدست می دهیم. و وقتی انسان خویشتن را مقصر و گناهکار بداند دیگر نمی تواند از عبادتش لذت ببرد و آرامش عمیق و واقعی را در زندگی تجربه کند. بنابراین درس امروز این است که مراقب باشید تنبلی و بی مسئولیتی شما را نزد خودتان خراب نکند

فرد نیکوکاری مقدار زیادی خوراک و پول برای کمک به مردم فقیر در اختیار شیوانا گذاشت. قرار شد یکی از شاگردان مدرسه بخشی از این غذاها و سکه ها را سوار گاری کند و به روستاهای اطراف برود و بعد از شناسایی مردم فقیر و نیازمند به آنها در حد نیاز کمک کند. سه نفر برای اینکار پیشقدم شدند و شیوانا باید از بین این سه نفر یکی را انتخاب می کرد. به همین دلیل از آشپزخواست سه ظرف داغ سوپ سیب زمینی آماده کند و به همراه سه نمکدان مقابل این سه نفر بگذارد تا سوپ را بخورند و برای آزمون آماده شوند
نفر اول با عجله و بدون اینکه اول غذا را بچشد داخل آن نمک ریخت و با هول و داغ داغ سوپ را تا ته سرکشید. نفر دوم منتظر ماند تا سوپ سرد شود. بعد بدون اینکه غذا را بچشد داخل آن نمک پاشید و با صبر و تامل ظرف بزرگ سوپ را خالی کرد. نفر سوم منتظر ماند تا سوپ سرد شود. سپس یک قاشق از آن چشید و به قدر نیاز داخل ظرف نمک ریخت و به اندازه ای که میل داشت خورد
شیوانا لبخندی زد و گفت :” برای مسئولیت تقسیم پول و غذا نفر سوم مناسب ترین است. چون اولا صبور بود و عجولانه تصمیم نگرفت. دوم اینکه اول غذا را چشید و بر اساس ذهنیات و تصورات خودش از روی ظاهر در مورد مزه غذا پیشداوری نکرد و سوم اینکه حریص نبود و به اندازه نیاز خورد.ما می خواهیم این کمک ها به اندازه لازم در اختیار افراد واقعا نیازمند قرار گیرد و نفرسوم اصول اینکار رابه طور ذاتی بلد است و در زندگی عملی خود به کار می گیرد. پس برای اینکار مناسب ترین است

بسم الله الرحمن الرحیم
شیوانا هرازچندگاهی به مدت چند هفته ، شاگردانش را به خارج شهر و دامن طبیعت می برد و از آنها می خواست که در شرایط واقعی طبیعی برای خود آب و غذا و پناهگاه بسازند و زندگی طبیعی و با دست خالی را تجربه کنند. در این مواقع شاگردان مجبور بودند با دست خالی به شکار حیوانات بپردازند و با وسایل ساده تله و سبد و آتش درست کنند و برای خود جان پناه بسازند. گاهی اوقات گروه شیوانا با حیوانات وحشی مواجه می شدند و مجبور بودند در شرایط واقعی و با دست خالی از جان خویش محافظت کنند
خیلی از شاگردان شیوانا بخصوص تازه واردها ، نسبت به این نوع زندگی و آموزش در طبیعت گله مند بودند و آن را غیر ضروری و بی رحمانه می خواندند. اما برعکس بعضی از شاگردان بخصوص آنها که قدیمی تر بودند ، از این شکل زندگی لذت می بردند و گاهی به تنهایی برای چند هفته از مدرسه فاصله می گرفتند و در دامن طبیعت به تمرین و زندگی می پرداختند
روزی یکی از شاگردان تازه وارد که از زندگی دشوار در طبیعت طاقتش طاق شده بود از شیوانا پرسید: ” برای چه باید این همه سختی را تحمل کنیم در حالی که در مدرسه همه چیز برای یک زندگی ساده و راحت فراهم است؟
شیواناپاسخ داد: ” برای اینکه دیوار تسلیم خود را عقب تر بکشیم و نگذاریم هر کسی که از راه می رسد با اندک تهدیدی ما را به گوشه دیوار بچسباند و وادار به تسلیم سازد
شاگرد تازه وارد با تعجب پرسید:” از کدام دیوار صحبت می کنید اینجا که دیواری نیست؟
شیوان لبخندی زد وگفت:” دیری نمی پاید که در زندگی خود با اشخاصی روبرو می شوی که از تو انتظار تسلیم دارند. تو مجبور می شوی عقب نشینی کنی. آنها درآمد و امنیت تو را به خطر می اندازند و تو باز مجبور می شوی عقب نشینی کنی. آنها نزدیک تر می آیند و شغل و اعتبار تو را تهدید می کنند. و تو باز مجبور می شوی عقب بکشی. تا سرانجام جایی کم می آوری. جایی که می بینی اگر یک قدم عقب تر بگذاری دیگر طاقت ات طاق خواهد شد. همان جا دیوار تسلیم توست
من شما را به اینجا می آورم تا بتوانید در سخت ترین شرایط وقتی در زندگی با تهدیدی مواجه شدید ومجبور به عقب نشینی شدید کم نیاورید و زود تسلیم نشوید. شما اکنون می توانید با حداقل امکانات در دامن طبیعت در سخت ترین شرایط زنده بمانید. این یعنی دیوار تسلیم شما به جایی رفته است که دیگر نمی توان آن را تهدید کرد
در زندگی باید سعی کنید هنر و مهارت بقا در سخت ترین شرایط را بلد باشید و تمام ابزارهای لازم برای این شکل زندگی کردن را در اختیار داشته باشید. همین الان ممکن است در دهکده زلزله ای بیاید و یا راهزنان حمله کنند و همه آواره کوه و صحرا شوند. مطمئن باش فقط کسانی زنده می مانند و مقاومت می کنند و پیروز از میدان بیرون می آیند که طاقت زندگی در سخت ترین شرایط را داشته باشند و دیوار تسلیم شان آن دور دورها باشد

بسم الله الرحمن الرحیم
مرد ثروتمندی در دهکده شیوانا زندگی می کرد که قیافه چندان جذابی نداشت. او صورت چروکیده و سیه چرده ای داشت که در مجموع شکل و شمایلش را خیلی معمولی کرده بود. روزی شیوانا سرکلاس نشسته بود تا به شاگردان درس معرفت دهد که مرد ثروتمند ناراحت و غمگین وارد شد و یکراست کنار شیوانا نشست. شیوانا دلیل اندوهش را پرسید. مرد ثروتمند گفت: “امروز صبح از جاده بالای کوهستان سوار برکالسکه ام به سمت دهکده می آمدم که در راه به یک زن و شوهر غریبه برخوردم. آنها به محض دیدن من شروع کردند به تعریف و تمجید از قیافه و هیبت و زیبایی و جذابیت ظاهرمن ومن ساده دل از گفته های آنها شاد شدم وساعتی نزد آنها نشستم. در طول استراحت برایشان از وضع و مال و منال خودم تعریف کردم. آنها هم یکریز از هوش من و رنگ و رخسار زیبایم تعریف می کردند. ساعتی که گذشت بی اختیار خوابم برد و بعد متوجه شدم که آن دو راهزنانی رهگذر بوده اند که در غذایم داروی خواب آور ریختند و دار و ندار همراهم را با خود برده اند. پای پیاده تا ده آمدم و در حیرتم که چقدر ساده فریب تعریف و تمجید های دو آدم معمولی را خوردم و بخشی از دارایی ام را سر هیچ و پوچ از دست داده ام
شیوانا با لبخند گفت:” برای چه به مدرسه آمدی؟
مرد ثروتمند با خنده گفت:” آمدم تا به شما و شاگردانتان درس بزرگی که امروز تجربه کردم را بازگو کنم. و آن درس این است که من آدم جاافتاده  با همه عقل و تجربه ام، یک عمر جلوی آئینه ریخت و چهره خودم را دیده بودم و خوب می دانستم که حد زیبایی و جمالم چقدر است. ولی با وجود این ، وقتی چند کلمه از من تعریف شد همه آن یک عمر دیدن از یادم رفت و به جمال توهمی توصیفی  فریب خوردم. پس شاگردان مدرسه و همه مردم بدانند که انسان در همه مراحل زندگی اش هرگز نباید آنچه واقعا هست را از یاد ببرد و بی جهت خود را غیر از آنچه هست ببیند که با اینکارمقدمات فریب خوردن خود را فراهم می سازد! همین
مرد ثروتمند این را گفت و مدرسه را ترک کرد
شیوانا مدتی سکوت کرد و سپس گفت:” درس امروز ما تجربه ناگوار همین مرد ثروتمند است. هر روز صبح جلوی آئینه خودتان را به یاد بیاورید تا مبادا در طول روز تو را  به گونه ای دیگر به خودت بقبولانند

بسم الله الرحمن الرحیم
افسرگارد امپراتور دل خوشی از شیوانا نداشت. دلیل اصلی اش هم این بود که شیوانا بر خلاف کدخدا و دیگر بزرگان دهکده او را تحویل نمی گرفت و مانند یک فرد عادی با او برخورد می کرد. روزی شیوانا در بازار دهکده مشغول خرید بود که افسر امپراتور سوار بر اسب به او نزدیک شد و با تکبر گفت: ” من بر این باورم که در علم و معرفت از تو برتر هستم. حاضرم برای اینکه به بقیه برتری خودم را ثابت کنم همین جا در حضور مردم با تو مناظره کنم. بگو حاضری یا نه؟
شیوانا نگاهی به افسر انداخت و با بی حوصلگی گفت:” هر کسی همان است که باور دارد! نیازی به مناظره نمی بینم!” سپس بی اعتنا به افسر به خرید مشغول شد
در همین حین یکی از مردمان فقیر دهکده مجاور از بازار می گذشت. افسر امپراتور را سوار براسب با بقیه همراهان دید. چوبی را از روی زمین برداشت و با صدای بلند گفت:” آهای افسر امپراتور من شمشیرزنی ماهر هستم اما از بد روزگار به فقر و گدایی افتاده ام. حاضرم با تو در جلوی جمع مبارزه کنم و اگر تو را شکست دادم باید شمشیر خودت را به من بدهی
افسر امپراتور بلافاصله از اسب پیاده شد و خطاب به جمعیت گفت:” ببینید! من مثل شیوانا مغرور و متکبر نیستم و در خواست مبارزه هر شخصی را می پذیرم
سپس مقابل مرد فقیر ژست مبارزه گرفت و با شمشیر به او حمله کرد. بعد از چند حمله ساده مرد فقیر شکست خورد و شمشیر چوبی اش شکست. افسر امپراتور با غرور سوار اسبش شد و به شیوانا گفت:” آیا قبول کردی که من با قبول این مبارزه فروتنی و جسارت خودم را به بقیه نشان دادم!؟
شیوانا لبخندی زد و گفت:” از فردا این مرد فقیر در هر کوی و برزن این دیار قصه مبارزه اش با افسر ویژه گارد امپراتور را نقل خواهد کرد. او با این داستان به شهرت می رسد و می تواند ثروتی به دست آورد. اما در مقابل هر کسی که این داستان را بشنود با خود می گوید افسر امپراتور چقدر دون پایه و حقیر است که با ضعیفان و شمشیر چوبی ها هماوردی می کند. این داستان اگر به گوش امپراتور برسد اصلا به تو افتخار نخواهد کرد و تو مایه مباهات او نخواهی بود.برنده اصلی این مبارزه آن مرد فقیر بود
افسر امپراتور دمغ و ناراحت به سرعت بازار را ترک کرد و به محل اقامت خود بازگشت. شیوانا در حالی که همچنان مشغول خرید بود به شاگردی که کنار دستش ایستاده بود و کمکش می کرد گفت:” همیشه دقت کن که چه کسی تو را به مبارزه و مناظره دعوت می کند. خیلی ها در زندگی با تو به چالش برمی خیزند و تو را به دعوا و مبارزه دعوت می کنند نه برای اینکه برنده شوند بلکه برای این مقابل تو قد علم می کنند و شاخ و شانه می کشند تا با همدوش شدن با تو و شکار اعتبار و شخصیت تو،  برای خود شخصیت و اعتباری دست و پا کنند. در این مواقع بهترین واکنش بی اعتنایی است. با بی اعتنایی تو در واقع با زبان بی زبانی به آنها می گویی که از دید تو، آنها حتی لیاقت حریف شمرده شدن را هم ندارند و همین بی اعتنایی، باعث می شود تا ارزش و حرمت تو حفظ شود

بسم الله الرحمن الرحیم
شیوانا با جمعی از شاگردانش از راهی می گذشتند. به نزدیکی یک آبادی رسیدند و برای استراحت و تهیه غذا به تنها مهمانخانه آبادی رفتند. صاحب مهمانخانه پیرزن جهان دیده ای بود که شیوانا را می شناخت. با احترام از او و شاگردانش پذیرایی کرد و سپس به شیوانا گفت:”عذر می خواهم اما گهگاه پسران جوان دهکده های دور و نزدیک نزد من می آیند  و از من می خواهند که برایشان از بین دختران دهکده یکی را به همسری برای ایشان برگزینم. من هم به سلیقه خود یکی را انتخاب می کنم و راجع به آن دختر برای پسر جوان توضیح می دهم و روز بعد هم برای دختر راجع به پسر می گویم و آخر هفته مراسم ازدواج آن دو برگزار می شود. در این میان مبلغی هدیه می گیرم ودر طی این سالها ثروت خوبی از این کار بدست آورده ام. امروز هم قصد دارم برای یکی از پسران دهکده دختری مناسب او انتخاب کنم. می خواهم اینکار را مقابل شما انجام دهم تا درسی باشد برای شاگردان شما که درجنبه های مختلف زندگی خود به کار برند و همیشه سربلند و موفق باشند
شیوانا تبسمی کرد و از صاحب مهمانخانه گفت که برای پسرجوان مقابل شاگردانش صحبت کند. پیرزن قبول کرد و پسرجوان را نزد شاگردان شیوانا آورد و در مقابل جمع شروع کرد راجع به دختری از اهالی دهکده صحبت کردن. او گفت:” فلان دختر بسیار نجیب و خوش اخلاق است. چشمانش معمولی است اما وقتی به شکل خاصی نگاهش را به انسان می دوزد ، تارهای قلب وجود انسان را به لرزش وامی دارد. او معصومیتی خاص دارد که در لبخند و شرم و حیایی که دارد موج می زند. حتی وقتی سرش را پائین می اندازد جذاب تر جلوه می کند.هر چند از خانواده ای متوسط است اما می تواند همسری خوب برای تو و مادری دلسوز و مهربان برای فرزندان آینده باشد
پسرجوان لبخندی از روی شرم زد و به پیرزن موافقت خود را اعلام کرد. پیرزن او را از نزد خود مرخص کرد و بلافاصله دختری که در نظر داشت را نزد خود فراخواند. ساعتی بعد دخترک مقابل شاگردان شیوانا به حرف های پیرزن گوش می داد. پیرزن گفت:” جوانی از نسل مردان پاک و نجیب تو را انتخاب کرده است. پیشانی بلند او حکایت از ذهن هشیار و هوش سرشار و دستان ورزیده اش گویای آمادگی او برای زحمت کشیدن و سختی دیدن و زندگی راحتی را فراهم کردن دارد. در اعماق نگاه او برقی است که وقتی ببینی برای همیشه در خاطرتو به جا می ماند. او ایده آل ترین همسر برای تو خواهد شد
دختر با شرم و حیا موافقت خود برای رویارویی با جوان و صحبت با او اعلام کرد. پیرزن همان جا جوان را احضار کرد و از دختر و پسر خواست تا با هم صحبت کنند و ببینند مناسب همدیگر هستند یا نه!؟
روز بعد درمقابل نگاه حیرت زده شاگردان شیوانا آن دو دختر وپسر با همدیگر ازدواج کردند و چنان به همدیگر علاقه مند شده بودند که انگار سالهاست شیفته و شیدای هم بوده اند
بعد از پایان مراسم ازدواج ، شاگردان که دیگر طاقت نداشتند نزد شیوانا آمدند و یکی از آنها به نمایندگی از بقیه پرسید:” استاد! این دختر که اصلا زیبایی نداشت و بسیار معمولی بود و آن پسر هم هیچ ویژگی خاصی نداشت. آنها دلباخته چه چیز همدیگر شدند!؟
شیوانا با تبسم گفت:” هر کدام از آن دو دروجود دیگری چیزهایی که پیرزن گفته بود را جستجو می کردند. آنها دنبال آن برق نگاه ویژه ای در چشمان یکدیگر می گشتند که پیرزن توصیف کرده بود. چون منتظر برق نگاه و ویژگی های خاص بودند فورا در چهره و رفتار یکدیگر یافتند و شیفته همدیگر شدند. درس پیرزن به شما همین بود. مواظب باشید دلباخته چه چیزی می شوید! چیزهایی که دل از شما می ربایند  الزاما همان چیزی نیست که واقعا هست. شاید چیزی باشد که شما دنبالش بوده اید و لاجرم یافته اید!یعنی چیزی که دلباخته اش شده اید ابتدا در وجودخودتان بوده است و شما در واقع دلباخته بخشی از وجود خودتان می شوید که در چهره و کالبد محبوب جستجو کرده اید. این همان درس بزرگ پیرزن بود

بسم الله الرحمن الرحیم
مردم دهکده های دوردست که گرفتار کم آبی شده بودند سعی کردند، مانند گذشتگان خود، با حفر چاه و قنات به سفره های زیرزمینی آب دست یابند اما هرجایی را می کندند به سنگ و خاک خشک می رسیدند و از آب خبری نبود. برای همین عده ای از دانایان خود را نزد شیوانا فرستادند تا دلیل شکست خود در حفر چاه و نرسیدن به آب را درک کنند. شیوانا ابتدا آنها را دعوت به استراحت کرد. روز بعد ایشان را در محیط مدرسه احضار کرد و درحالی که بقیه شاگردان تماشا می کردند خطاب به آنها گفت:” جایی در محیط داخل یا بیرون مدرسه وجود دارد که اگر آنجا را بکنید به آب خواهید رسید. بروید آنجا را پیدا کنید و چاهی حفر کنید تا به آب برسید
یکی از آن افراد با ناامیدی گفت:” اگر کندیم و به آب نرسیدیم آن وقت همه تلاش و زحمتی که کشیده ایم به هدر می رود
شخص دیگری از همان جمع گفت:” گیریم که شانسی جایی را کندیم و اتفاقی اینجا در دهکده شما به آب رسیدیم! هیچ تضمینی وجود ندارد که در دهکده خودمان هم بتوانیم به آب برسیم
سومی گفت:” به نظر می رسدتنها راه این است که به دهکده های خود برگردیم و به مردم آنجا بگوئیم که تا دیر نشده ترک دیار کنند و مال و منالی که برایشان باقی مانده را جمع کنند و به اینجا که به اندازه کافی آب دارد مهاجرت کنند! من می دانم ما هرگز به آب نخواهیم رسید
چهارمی گفت:”اگر ما وقتمان را همینطوری به گفتن این حرف ها تلف کنیم ، چیزی عایدمان نمی شود! باید بسازیم و بسوزیم و تا ابد از بی آبی رنج ببریم
شیوانا سرش را تکان داد و با صدای بلند رو به شاگردان گفت:” این مردم گرفتار خشکسالی را تماشا کنید. ببینید سمت نگاهشان کدام سو را نشانه گرفته است. آنها مدعی یافتن راه چاره ای برای نجات از بی آبی و قحطسالی هستند. اما درواقع تمرکزشان روی نبودن آب است و مادامی که تمرکزشان روی خلاف چیزی باشد که بر زبان می رانند. هرگز به آن نخواهند رسید و این حکایت همه آدم هاست!”
شیوانا سپس رو به آن اشخاص کرد و گفت:”اگر تمرکز باغبان روی خشک شدن درختان و عاجزبودن در مقابل آفات و علف های هرز باشد او هرگز نمی تواند باغی سرسبز داشته باشد. آدم هایی که در زندگی موفق بوده اند و یک شمشیرزن یا یک صنعتگر و یا کشاورز خوب شده اند ، هرگز تلاش نمی کرده اند که یک شمشیرزن ضعیف و یک صنعتگر و کشاورز ناتوان و عاجز باشند. اتفاقات بد و بلاهای زندگی باعث می شود که آدم ها امید و شوق خود را برای بهبود اوضاع از دست بدهند و هر لحظه منتظر بروز یک اتفاق بد باشند. اما آنها غافلند که همین منتظر اتفاق بد بودن یک جور دعوت کردن از اتفاق بد برای رخ دادن است. شما هم بهتر است با امید و شوق سمت نگاه خودتان را به سمت یافتن آب به هر قیمتی که شده تغییر دهید و بعد به جستجوی آب برخیزید. آن موقع هر تصمیمی که گرفتید درست ترین تصمیم است

بسم الله الرحمن الرحیم
مرد ثروتمندی شیفته زن فقیری شده بود و با هزار زحمت و دردسر و با وجود مخالفت شدید اعضای فامیل ،  سرانجام موفق شده بود با آن زن ازدواج کند. روزی شیوانا از مقابل مزرعه آن مرد عبور می کرد. تعدادی از فامیل های مرد ثروتمند در کنار شیوانا راه می رفتند. یکی از آنها با تاسف گفت:” من نمی فهمم این مرد با این همه ثروت و دارایی چرا زحمت ازدواج با این دختر فقیر و تنگدست را بر خود هموار کرد؟ او می توانست با دختری از خانواده ای به مراتب پولدارتر و توانگر تر ازدواج کند و از این مسیر به کلی ثروت و فرصت جدید دست یابد؟ در حیرتم که در ازای ازدواج با این زن بی پول او چه چیزی بدست آورده است؟
شیوانا لبخندی زد و گفت:” آن زن شاید به ظاهر چیزی در بساط نداشته باشد اما عفت و پاکدامنی و از همه مهمترعشق و علاقه اش را به طور انحصاری به این مرد تقدیم کرده است.این ها چیزهای بی ارزشی نیستند که گمان شود از پول و دارایی کم اهمیت ترند. الماس های گرانبهایی هستند که این مرد ثروتمند ارزش آنها را درک کرده و برای تصاحب و حفظ این الماس ها همه کنایه ها و سختی ها را هم به جان پذیرفته است. شاید علت حیرت بقیه از رفتار این مرد ناتوانی آنها در دیدن این الماس ها باشد

بسم الله الرحمن الرحیم
کودکان شوخی شوخی سنگ می زنند قورباغه ها جدی جدی می میرند
یکی از ثروتمندان دهکده مجاور شیوانا و شاگردانش را برای صرف ناهار به باغ بزرگ خود دعوت کرده بود. این مرد ثروتمند دارای زن و فرزندان و نوه های زیادی بود. میزی بزرگ وسط باغ برپا شده بود و روی آن انواع غذاها و میوه ها قرار داشت. بچه ها و نوه های مرد ثروتمند در کنار نهر کوچکی که در کناره باغ قرار داشت به قورباغه ها سنگ می زدند و از زخمی کردن آنها لذت می بردند و مرد ثروتمند هم برای شادکردن محیط به طور دائم با خدمتکاران و زن و فرزند خود شوخی می کرد. مثلا به خدمتکار می گفت که فردا او را به سختی ادب خواهد کرد و حقوق این ماهش را قطع خواهد کرد و یا رفتار زن خود را مسخره می کرد و از حرکات خنده دار گذشته زن یاد می کرد و با صدای بلند می خندید. همچنین بچه ها را دست می انداخت و آنها را به خاطر سکه و شیرینی به جان هم می انداخت و خلاصه با روش های به ظاهر شوخ و خنده دار خود سعی می کرد مجلس گرمی کند
شیوانا با حالت آزرده ای از مرد ثروتمند خواست که به بچه ها بگوید به قورباغه ها سنگ نزنند و خودش هم مراعات کلامش را بکند و با شخصیت و حرمت انسان های حاضر و غایب در مجلس شوخی نکند. مرد ثروتمند که از این رفتار شیوانا دلخور شده بود با ناراحتی گفت:” به نظر می رسد استاد با شوخی و خنده میانه خوبی ندارند و غم و غصه را بیشتر ترجیح می دهند؟
شیوانا لبخند تلخی کرد و گفت: ” اتفاقا برعکس من طرفدار شادی و نشاط واقعی ام. آن کودکان شوخی شوخی دارند سنگ می زنند، اما آن قورباغه ها بی دلیل جدی جدی دارند زخمی می شوند و می میرند. آن خدمتکار از همین الان تا فردا به خاطر تهدیدی که تو به شوخی بر زبان راندی به طور جدی غمگین و افسرده شده است. این زن و همسر تو هم به خاطر اینکه تو غضبناک نشوی ، شوخی های آزاردهنده تو را تحمل می کند و با لبخند تلخ وشرمگینش غم درونی خود را برملا می سازد. بچه ها هم از زخم زبان های تو هراسان اند و دائم سعی می کنند از تو فاصله بگیرند. تو شوخی شوخی چیزی می پرانی و بقیه به طور جدی جدی آزار می بینند. تو به من بگو کجای این گونه شوخی کردن مایه شادی و نشاط است تا من هم با تو بخندم
شیوانا این را گفت و بلافاصله مجلس را ترک کرد و به دهکده خود بازگشت

بسم الله الرحمن الرحیم
شیوانا از راهی می گذشت.او سریع تر از شاگردان راه می رفت و چند قدمی از آنها جلوتر افتاده بود. مردی او را دید و شناخت. به سمتش دوید و از او خواست تا مشکلش را با همسایه اش حل کند
شیوانا با تعجب به او گفت: ” مشکل ات با او چیست!؟ ” مرد گفت:” همسایه ام آدم خوبی است. ولی یک بدی دارد و آن هم این است که خیلی مغرور است! راستش او فرد محترمی است اما مشکل کوچکی دارد و آن این است که به دیگران محل نمی گذارد و بیشتر به فکر مشکلات خودش است. او در واقع محبوب همه اهل کوچه است ، ولی ناگفته نماند که از این محبوبیت سوء استفاده می کند و بیشتر اوقات از مغازه دار سر محل به صورت نسیه جنس می برد
شیوانا با حیرت گفت:” این دیگر چه جور تعریف کردن است؟ ابتدا یک جمله خوبی می گویی که خودت را بی طرف و خوب نشان بدهی و بعد از گفتن یک “اما” هر چه بدی که در دلت داری و واقعا می خواهی بگویی را بر ضد او بر زبان می آوری. چرا از همان ابتدا صریح و بی پرده بدی و زشتی اش را نمی گویی تا مشخص شود مشکل ات چیست و یا چرا خوبی هایش را بدون آمیختن آنها با بدی هایش نقل نمی کنی تا انسان بتواند برداشت درستی از شخصیت همسایه ات پیدا کند!؟
مرد با عصبانیت و خشم رو به شیوانا کرد و گفت:” همه به من می گفتند که شیوانا حکیم و فرزانه است و سخنانش بوی معرفت می دهد اما …” در این هنگام مرد متوجه شد که چند تا از شاگردان شیوانا از گرد راه رسیدند و به جمع آنها پیوستند به همین خاطر لحن صحبتش را عوض کرد و گفت:” البته مردم راجع به شیوانا  درست می گویند اما قبول کنید که بعضی مواقع حتی شیوانا هم نمی تواند به درون آدم ها راه یابد و منظور آنها را درست بفهمد!!؟
شیوانا تبسمی کرد و گفت:” به همسایه ات سلام مرا برسان و به او بگو در این دیار حتی یک نفر را ندیدم که از او واقعا بد گفته باشد! حتی با یک امای  ساده
شیوانا این را گفت و راهش را کشید ورفت و مرد هاج و واج سرجایش باقی ماند

بسم الله الرحمن الرحیم
بهار بود و شیوانا همراه جمعی از شاگردانش در صحرا پیاده روی می کردند. یکی از شاگردان شیوانا که حرص صحبت کردن داشت ، دائم در وصف زیبایی و شکوه صحرا و دشت و شوکت بهار و عظمت زیبایی طبیعت صحبت می کرد و بقیه هم به حرمت شیوانا ساکت بودند و به حرفش گوش می کردند
سرانجام وقتی ساعتی گذشت و آن شاگرد حراف از سکوت جمع حیا نکرد و به حرف زدنش ادامه داد ، شیوانا با لبخند گفت:” تابلوی نقاشی از طبیعت هرگز به اندازه طبیعت واقعی  زیبا و اثر گذار نخواهد شد. هزاران نوشته و کتاب در توصیف زیبایی یک گل ، هرگز نمی تواند به اندازه مشاهده نزدیک و رودرروی رقص یک گل نورس در مقابل نسیم بهاری اثربخش باشد. در واقع نقاشی از طبیعت آن را غیر واقعی می کند و وصف زبانی یک پدیده با کلمات باعث بی روح شدن و انجماد آن پدیده می شود. وقتی صحرا با همه زیبایی اش اینقدر واقعی قابل رویت است دیگر تو چه اصراری داری که با حرف زدن  آن را غیر واقعی سازی!!؟ الآن که فرصت داری تا واقعیت طبیعت را از نزدیک شاهد باشی خودت را در افسون این زیبایی شناور کن و بعد اگر در جایی زندانی شدی و نتوانستی به طبیعت دسترسی داشته باشی با کلمات و تابلوها و تصاویر ، خودت را به شکل غیر واقعی طبیعت دلخوش کن!؟

بسم الله الرحمن الرحیم
شیوانا کنار جاده نشسته بود. عده ای را دید که با چوب و شمشیر و با حالتی عصبانی از دهکده خارج می شوند و به سمت دهکده همسایه می روند. شیوانا از آنها پرسید کجا می روند. سردسته با حالتی عصبانی گفت:” مردم بالا دست بخشی از چراگاه های پر علف دامن کوه را برای خود می خواهند و ما محال است این زمین ها را در اختیار آنها قرار دهیم. می رویم تا با آنها بجنگیم
شیوانا پرسید:” و آیا آنها که به جنگشان می روید دست روی دست می گذارند تا شما هر چه دلتان می خواهد به آنها بگوئید و هر بلایی که می خواهید سرشان بیاورید!؟
سردسته جمع گفت:” طبیعی است که نه! لابد آنها هم برای خود جمعی آماده کرده اند و ما برای هر نوع تلفاتی خود را آماده کرده ایم!؟”
شیوانا دوباره پرسید: و وقتی به هم رسیدید و چوب و چماق و شمشیر کشیدید و همدیگر را به خاک و خون کشاندید ، نهایت کار چه می شود!؟
سردسته جمع با تردید گفت:” خوب این وسط یک طرف زورش بیشتر است و طرف دیگر را وادار به تسلیم می کند!؟
شیوانا سری تکان داد و گفت:” اما معمولا داستان به همین جا ختم نمی شود. آنها ممکن است از سربازان امپراتور کمک بخواهند و شما مجبور شوید تن به مجازات دهید. در ثانی آنها اگر هم بالفرض تسلیم شوند فردا دوباره نیروهای خود را جمع کنند و بر شما شدیدتر می تازند. آخر  این همه دعوا و خشونت و خونریزی به کجا باید ختم شود!؟
سردسته جمع سرش را خاراند و گفت:” خوب ! زمین دامن کوه متعلق به تمام ساکنین این منطقه است و هر دو دهکده باید از آن سهم ببرند. فکر کنم آخرش آشتی کنیم و قبول کنیم که با هم و در کنار هم از این مرتع استفاده کنیم
شیوانا با تبسم گفت:” وقتی آخر این جنگ و دعوا آشتی و سازشی اینگونه است. خوب دیگر چه دلیلی دارد که برای رسیدن به این آشتی و سازش اجتناب ناپذیر حتما قبلش یک دعوا و خونریزی شدید انجام شود؟ بروید و گفتگو کنید شاید اصلا از همان ابتدا نیازی به دعوا نباشد! خیلی وقت ها” سرانجام کار” بهترین معلم برای درس گرفتن است. اگر مشکلی دارید که الآن شما را مجبور به عصبانیت و خشم وانجام  واکنش های غیر عاقلانه کرده است ، کمی بر خود مسلط شوید و از زمان جلوتر بروید و ببینید عاقبت و سرانجام این خشم و عصبانیت چه می تواند باشد!؟؟ بعد خواهید دید که “سرانجام کار” به شما می گوید که بهترین واکنش و مناسب ترین رفتار و برخورد در الآن چیست!؟